środa, 11 grudnia 2013

Największe zagrożenia naruszeniem praw człowieka

Wczoraj Rzecznik Praw Obywatelskich prof. Irena Lipowicz opublikowała ranking 10 problemów, które stanowią źródło największych zagrożeń naruszeniem praw człowieka i obywatela w Polsce w najbliższym czasie. Są to:

1. Brak skutecznej strategii państwa (nowoczesnej legislacji) w walce z takimi zjawiskami, jak skrajna bieda, bezrobocie, wykluczenie społeczne, bezdomność;

2. Niestabilność systemu emerytalno-rentowego i systemu pomocy społecznej oraz brak jasnych, czytelnych perspektyw zmian w tej dziedzinie;

3. Nieład legislacyjny i problemy z dostępnością do świadczeń opieki zdrowotnej finansowej ze środków publicznych (zaskakujące zmiany przepisów, trudności w dostępie do lekarzy specjalistów, dyskryminujące traktowanie potrzeb osób starszych);

4. Niewydolność systemu wymiaru sprawiedliwości (opieszałość sądów, przeludnienie w więzieniach, niewykorzystywanie mediacji);

5. Niefunkcjonalność systemu stanowienia prawa (nadmierna jurydyzacja, niska jakość ustaw, brak systematycznej oceny skutków regulacji, niedostateczna regulacja lobbingu) i kryzys systemu konsultacji społecznych (sprawa ACTA, zawieszenie prac Komisji Trójstronnej);

6. Brak szybkiej reakcji na nowe zagrożenia ochrony prywatności i danych osobowych, również w sferze komunikacji elektronicznej (nasilone monitorowanie aktywności jednostek i transmisji danych w Internecie, brak regulacji prawnej monitoringu wizyjnego, rozrastające się bazy danych o obywatelach);

7. Brak efektywnych środków procesowych w przeciwdziałaniu dyskryminacji;

8. Nieprzygotowanie w sposób jednolity i obejmujący wszystkie grupy poszkodowanych rozwiązania problemu reprywatyzacji mienia przejmowanego w latach powojennych w związku z realizacją reform ustrojowych (brak ustawy reprywatyzacyjnej);

9. Dysfunkcja regulacji prawnych dotyczących bezpieczeństwa imprez masowych i zgromadzeń publicznych;

10. Brak powszechnego systemu bezpłatnej pomocy prawnej dla osób w trudnej sytuacji materialnej.

Treść pełnej informacji RPO dostępna jest tutaj.

środa, 25 września 2013

Konferencja OBWE

Poniżej zamieszczam link do relacji z konferencji Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie na temat praw człowieka. Konferencja odbyła się w poniedziałek w Warszawie.

http://www.lex.pl/czytaj/-/artykul/obwe-prawa-czlowieka-kluczowe-dla-bezpieczenstwa-1

czwartek, 5 września 2013

Proces Katarzyny W. wzorem procesu karnego

Polecam rozmowę Ewy Siedleckiej z prawnikiem Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, w której została oceniona praca sądu, prokuratury i obrońcy w kontekście przepisów regulujących postępowanie karne.

Publikacja ukazała się na stronie internetowej Gazety Wyborczej.

środa, 14 sierpnia 2013

Odmowa publikacji reklamy nie narusza prawa do wolności wypowiedzi

Tak stwierdził Trybunał w sprawie Remuszko przeciwko Polsce (wyrok z 16 lipca 2013 r.) uznając, że gwarancja wolności słowa dotyczy relacji obywatel – państwo. Prasa korzysta natomiast ze swobody w podejmowaniu decyzji co do publikacji materiałów nadsyłanych do redakcji, w tym ogłoszeń reklamowych.

Stanisław Remuszko jest dziennikarzem, który w 1999 r. napisał książkę pt. „Gazeta Wyborcza. Początki i okolice”, w której w niekorzystny sposób opisał historię powstania tej gazety. Wszystkie gazety, do których S. Remuszko przesłał treść ogłoszenia z reklamą książki z prośbą o jego odpłatne wydrukowanie, odmówiły publikacji.

W konsekwencji pan Remuszko wystąpił przeciwko wydawcom w/w gazet z pozwami o nakazanie publikacji. Po uzyskaniu negatywnych dla siebie rozstrzygnięć p. Remuszko wniósł skargę do Trybunału.

Rozstrzygając tę sprawę Trybunał musiał zmierzyć się z problemem dopuszczalności stosowania postanowień Konwencji bezpośrednio w sytuacjach pomiędzy osobami i innymi jednostkami (np. firmami), na co ostatecznie się nie zdecydował. Zdaniem Trybunału postanowienia zawarte w Konwencji zawierają gwarancje wolności i praw człowieka wiążące wyłącznie państwo w relacji z jego obywatelami, przez co nie mogą zostać naruszone przez innych obywateli.

Osobiście uważam, że jest to wykładnia prawidłowa, wynikająca przede wszystkim z celu, jakiemu miała i ma służyć Konwencja (ochrona obywatela przed państwem) oraz umiejscowienia Konwencji w systemie prawa międzynarodowego. Interesują mnie Wasze opinie na ten temat. Zapraszam do dyskusji.

czwartek, 27 czerwca 2013

Obniżenie emerytur byłych pracowników komunistycznej służby bezpieczeństwa państwa

W dniu 6 czerwca 2013 r. Europejski Trybunał Praw Człowieka nie uwzględnił 1 628 skarg byłych pracowników polskiej komunistycznej służby bezpieczeństwa państwa uznając je za niedopuszczalne z przyczyn formalnych określonych w art. 35 par. 3 lit. a Konwencji Europejskiej. Zgodnie z powołanym przepisem Trybunał może stwierdzić niedopuszczalność skargi, gdy uzna, że nie daje się ona pogodzić z postanowieniami Konwencji lub jej protokołów, jest w sposób oczywisty nieuzasadniona lub stanowi nadużycie prawa do skargi.

Z motywów wyroku wnioskować należy, iż zdaniem Trybunału skargi nie dają się pogodzić z postanowieniami Konwencji i jej protokołów. ETPCz wskazywał bowiem na to, że:
1. skarżący nie zostali całkowicie pozbawieni prawa do emerytury,
2. organy państwa, w których pracowali skarżący łamały prawa człowieka chronione Konwencją.


wtorek, 18 czerwca 2013

poniedziałek, 6 maja 2013

Prawo do aborcji dobrem osobistym kobiety

Prawo do aborcji jest dobrem osobistym kobiety - potwierdził to Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 maja 2010 r., sygn. akt II CSK 580/09 (publikacja: Orzecznictwo Sądu Najwyższego 2011/2/13). Prawo to stanowi jeden z elementów prawa podmiotowego do planowania rodziny i wynika z ustawy o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta oraz z ustawy o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży. Wskazane akty prawne regulują przypadki, w których przerywanie ciąży jest dopuszczalne. Jeżeli więc zachodzi jedna z przewidzianych w nich sytuacji, pozbawienie matki prawa wyboru, czy urodzić dziecko, czy nie jest czynem niedozwolonym, skutkującym obowiązkiem zapłaty matce zadośćuczynienia. Jednocześnie oboje rodzice mogą skutecznie domagać się odszkodowania na pokrycie zwiększonych wydatków, gdy brak należytej diagnozy i informacji o dopuszczalności aborcji skutkował urodzeniem się ciężko kalekiego dziecka.

Więcej na ten temat można przeczytać w Biuletynie Sądu Najwyższego oraz na stronach internetowych dziennika Rzeczpospolita.